Waarom we niet staan, maar zitten achter een gokkast

We duiken even de geschiedenis in, om te beginnen naar 1986. In de vestiging van Holland Casino in Rotterdam worden in dat jaar de allereerste gokkasten van het Nederlandse staatscasino geplaatst.

Een paar maanden later opent Holland Casino in Amsterdam. Deze gloednieuwe vestiging in het Hilton is bij de opening op 2 december 1986 – hoe modern! – meteen al uitgerust met de nieuwe gokmachines:

De eerste generatie automaten in Holland Casino waren veelal grote, hoge kasten. Zónder stoelen ervoor, want iedereen speelde staand. Ook hadden alle gokkasten nog hendels aan de zijkant. Als een echte eenarmige bandiet.

Zie bijvoorbeeld onderstaande foto, gemaakt in Holland Casino Scheveningen in 1989. Dit waren de Grand Jackpot-automaten, een voorloper van de huidige Mega Millions:

Je ziet op de twee foto’s dat de spelers achter de gokkasten staan of op een smal steuntje hangen. Die steuntjes waren aan sommige speelautomaten vastgemaakt en kon je naar achteren klappen om erop te leunen. Gewone krukken, laat staan comfortabele fauteuils, zijn in geen velden of wegen te bekennen.

Dat was niet alleen het geval in Holland Casino. Dat was lange tijd in bijna ieder casino over ter wereld zo. Zélfs in Las Vegas (foto dateert uit medio jaren zestig):

Als je tegenwoordig rondloopt in een casino, zie je eindeloos veel gokkasten staan. En achter bijna iedere gokkast staat inmiddels een comfortabele stoel of een prettige kruk.

Wordt daar pas sinds kort aan gedacht? Kwamen de heren en dames casino-architecten niet eerder op het lumineuze idee, om je lekker te laten zitten, tijdens je spel op je slot machine?

Het antwoord is, inderdaad: nee, daar werd helemaal niet aan gedacht!

Casino’s lieten je jarenlang staan achter de gokkast, omdat de gokkasten in casino’s lange tijd werden gezien als bijzaak. Het échte werk vond plaats aan de speeltafels, tijdens een rondje roulette, een partijtje baccarat, of een handje blackjack.

Speelautomaten waren in eerste instantie met name bedoeld voor de vrouwen van de mannen die aan de speeltafels stonden. Of voor mannelijke gasten, die veel hadden verloren, en even stoom moesten afblazen.

Pas met het klimmen van de decennia werden gokkasten langzaam ‘volwassen’, in het casino. Het aantal gokkasten in casino’s ten opzichte van tafelspelen werd ook steeds groter. In Holland Casino kun je die ontwikkeling goed zien.

Gokkasten zijn – wie had dat in 1986 kunnen bevroeden – tegenwoordig vér in de meerderheid in de Nederlandse staatscasino’s, qua spelaanbod. In 2015 stonden er 6011 automaten in Holland Casino tegenover 424 speeltafels.

En raad eens welke spelen het meeste opbrengen? Juist. Gokkasten. In 2015: €294,2 miljoen. Tegenover €233,3 miljoen die de speeltafels dat jaar aan spelopbrengst binnen brachten.

Prettig zitten is langer spelen

Dus waarom staan er nu fijne stoelen en prettige krukken achter de gokkasten? Om je comfortabel op je gokkast te laten spelen. Want hoe prettiger je zit, hoe langer je waarschijnlijk speelt en hoe beter het is voor de omzet van het casino. Omzet die ze vroeger veelal juist behaalden aan de speeltafels. The times, they are a-changin’.

In Las Vegas waren het overigens de spelers zelf, die als eerste stoelen naar hun gokkasten sleepten. Die stoelen stonden aan de speeltafels, maar als de croupier niet keek: weg stoel.

Daarnaast werden barkrukken versleept en tegen een gokkast aan geplaatst, als de speler even naar het toilet moest. Zo wisten andere gasten: deze automaat is bezet. Ook in Holland Casino zie je nog weleens een kruk schuin tegen een kast aan staan.

In de Nederlandse staatscasino’s was het daarnaast lange tijd gebruikelijk om een leeg plastic muntenbakje over de de inworpgleuf te plaatsen, als je een gokkast bezet wilde houden. Dat gebruik is inmiddels door de tijd ingehaald.