Nieuws
Wetenschappers: ‘Het bijna-win effect bestaat niet’
Verrassend nieuws. Volgens nieuw wetenschappelijk onderzoek bestaat het ‘near miss’-effect niet. Maar is dat het hele verhaal?
Herkenbaar voor iedereen die weleens op speelautomaten speelt: de rollen draaien en één voor één stoppen ze op het hoogste symbool… Behalve op één rol, waar dat symbool nét boven de winlijn terechtkomt.
Als die ene rol één stapje verder was gestopt, had je de hoofdprijs gepakt. Bíjna gewonnen.
Maar in het casino geldt meestal: bijna winnen levert niets op.
Frustrerend, zeker als het vaker achter elkaar gebeurt!
Bijna raak heet het ‘near miss’-effect
Het ‘bijna raak’-fenomeen is onder internationale wetenschappers bekend als het ‘near miss’- effect.
Sommige moderne, fysieke gokkasten en online slots zijn op zo’n manier ontworpen, dat ze veel van dit soort ‘bijna prijzen’ geven.
De reden erachter, want alles in de casinowereld heeft een reden, is dat gokkastontwikkelaars sinds de jaren vijftig denken dat gokkers langer zouden blijven spelen, als er veel ‘bijna raak’- combinaties vallen.
Meneer Casino citeert uit het wetenschappelijke periodiek Journal of Gambling Behavior:
‘Some commercial gambling systems, particularly instant lotteries and slot machines, are contrived to ensure a higher frequency of near misses than would be expected by chance alone.’
(De vrije vertaling van Meneer Casino: ‘Sommige commerciële goksystemen, met name instantloterijen en gokautomaten, zijn zo ontworpen dat ze een hogere frequentie van bijna-raak uitkomsten laten zien, dan alleen op grond van toeval zou worden verwacht.’)
Zo werkt het near miss-effect
Dat gokkers langer doorspelen als ze het idee krijgen telkens nét naast een grote prijs te grijpen, is oorspronkelijk een theorie van de Amerikaanse psycholoog Burrhus Frederic (B.F.) Skinner.
Skinner benoemde het fenomeen voor het eerst in zijn boek Science and Human Behavior uit 1953.
‘Almost hitting the jackpot increases the probability that the individual will play the machine.’ Oftewel: bijna de jackpot winnen, zorgt ervoor dat je langer doorspeelt.
De reden dat spelers enthousiaster blijven spelen na menige bijna-win, zou liggen in het feit dat de speler denkt: ik kan winnen, want ik had bijna gewonnen.
En die redenering lijkt geen flauwekul, want meerdere wetenschappelijke onderzoeken tonen aan dat bij bijna-jackpots bij veel mensen hun hartslag omhoog gaat.
Ook frustratie speelt een rol, bij het doorspelen. ‘Shit, ik had bijna een grote prijs! Gloeiende, gloeiende!’
En tot slot zijn er gokverslaafden.
De Amerikaanse neurowetenschappers Mark Dixon en Reza Habib ontdekten in 2010 dat gokverslaafden ‘bijna winnen’ in hun hersenen vertalen met ‘ik heb gewonnen!’
‘Near-miss outcomes uniquely activated brain regions associated with wins for the pathological gamblers.’
(De vrije vertaling van Meneer Casino: ‘Bijna-raak combinaties [op gokkasten] activeren bij gokverslaafden hersengebieden die verband houden met winnen.’)
Nieuw wetenschappelijk onderzoek: onzin!
Drie wetenschappers verbonden aan de Universiteit van Alberta, Canada, waren sceptisch over het near miss-effect. Zorgen de bijna-jackpots er wel écht voor dat spelers langer doorspelen?
Dus deden ze onlangs een (nieuw) experiment.
De wetenschappers lieten 296 mensen (192 vrouwen, 104 mannen) op een gokkast spelen, die de wetenschappers speciaal voor dit experiment zelf hadden ontworpen. De gokkast was ontworpen met het near miss-effect in het achterhoofd.
De slot was bepaald geen spannend spel als Mega Moolah of Random Runner, maar juist kinderlijk eenvoudig. Het spel had één winlijn en maar één winnend symbool: een rode cirkel.
Drie rode cirkels op de winlijn was prijs. Een spin kostte vijf cent, drie rode cirkels leverden veertig cent op. Het startkapitaal bedroeg vijftig cent.
De 296 spelers werden ingedeeld in twee groepen, elke groep spelers telde evenveel mensen.
Na 300 spins was de ene groep geconfronteerd met veel meer ‘bijna winsten’, dan de andere groep.
En wat denk je?
Qua speeltijd vonden de wetenschappers geen significant verschil.
Om de studie compleet te maken, zetten de onderzoekers nog eenzelfde soort experiment op met een groep duiven. Die konden op een soort slot machine pikken en een snack winnen als er drie rode cirkels verschenen.
Ook bij de duiven speelde het near miss-effect geen rol. Ze gingen niet vaker pikken als op de winlijn vaker twee rode cirkels te zien waren.
Bestaat het near miss-effect nu wel of niet?
Bestaat het near miss-effect dan niet?
Meneer Casino weet dat zo zeker nog niet. Ten eerste speelden de proefpersonen in het experiment niet met hun eigen geld. Daarnaast waren de bedragen verwaarloosbaar.
Ook waren de proefpersonen geen regelmatige gokkers en er waren geen gokverslaafden bij. Op hen zou het near miss-effect veel sterker van toepassing kunnen zijn dan op de doorsnee mens.
Meneer Casino zou graag eens een experiment zien in een echt casino, waarbij sommige automaten stiekem aangepast worden zodat ze vaker een near miss geven.
Maar helaas zijn zulke aanpassingen in de meeste landen verboden, omdat ze misleidend zijn. Door al die near miss-combinaties, lijkt het namelijk alsof je meer kans hebt op de hoofdprijs. In Las Vegas moest om die reden eind jaren tachtig bijna tien procent van alle gokkasten geherprogrammeerd worden.
Dus of we er ooit definitief achter komen of het near miss-effect echt bestaat? Place your bets!
